Gmina Mogilno - Społeczeństwo

Będzie zmiana nazwy ulicy?!

Wojewoda kujawsko-pomorski uznała za nieważną uchwałę o zmianie nazwy ulicy 22 Stycznia. Tym samym mieszkańców mogą czekać duże zmiany.

Przypomnijmy, że sytuacja ma związek z wejściem w życie ustawy z dnia 1 kwietnia 2016 roku o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej. Obowiązujące nazewnictwo nie może upamiętniać osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących komunizm lub inny ustrój totalitarny, ani w żaden inny sposób takiego ustroju propagować. Dotyczy to osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących represyjny, autorytarny i niesuwerenny system władzy w Polsce w latach 1944-1989.

Którego 22 Stycznia?

W związku z tym Rada Miejska w Mogilnie w czerwcu podjęła uchwałę z uzasadnieniem, iż nazwa ulicy 22 Stycznia w Mogilnie ma związek z upamiętnieniem daty 22 stycznia 1863 roku, czyli wybuchu Powstania Styczniowego, a nie wkroczenia do miasta wojsk radzieckich. Została ona skierowana do wojewody, który wszczął postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności przedmiotowej uchwały, wskazując, że zawiera ona uregulowania sprzeczne z obowiązującymi przepisami prawa. Jednocześnie przewodnicząca Teresa Kujawa w piśmie do wojewody poinformowała, że Rada Miejska w Mogilnie nie uznaje zasadności stawianych jej zarzutów.

- (...) nie można jednoznacznie stwierdzić skąd pochodziła nazwa 22 Stycznia, ponieważ nie udało się odnaleźć pierwotnej uchwały nadającej tę nazwę. Zdaniem Rady Miejskiej w Mogilnie nie można wyeliminować z przestrzeni publicznej daty 22 stycznia, która jest symbolem zrywu narodowo-wyzwoleńczego przeciwko rosyjskiemu zaborcy. Rada sprzeciwia się także stanowisku, że data sama w sobie, bez określenia roku, może symbolizować komunizm - czytamy w uzasadnieniu do rozstrzygnięcia nadzorczego.

Do pisma załączono także petycję mieszkańców ul. 22 Stycznia w Mogilnie o pozostawienie nazwy ulicy w niezmienionej formie.

Wojewoda unieważnia uchwałę

Wojewoda po dokonaniu analizy argumentów przedstawionych w piśmie Przewodniczącej Rady Miejskiej w Mogilnie, podtrzymuje swoje wcześniejsze stanowisko o nieważności uchwały. Jednocześnie wyraził on wątpliwość, czy działania podjęte przez Radę Miejską w Mogilnie są zgodne z intencją ustawodawcy o zakazie propagowania komunizmu.

- W dniu 22 stycznia 1945 r. wojska sowieckie wkroczyły do Mogilna - od tej chwili rozpoczęła się utajona okupacja bolszewicka. Nazwa ulicy 22 Stycznia posiada zatem symbolikę związaną z propagowaniem komunizmu i jako taka podlega zmianie, zgodnie z dyspozycją art. 1 ustawy. W ocenie organu nadzoru, pozostawienie dotychczasowej nazwy ulicy, bez dodania elementów wskazujących na konkretne wydarzenie historyczne (powstanie styczniowe 1863 r.), należy uznać za zmianę pozorną, stanowiącą jedynie próbę obejścia normy art. 1 ustawy. W powszechnym bowiem odbiorze występująca samodzielnie w nazwie ulicy data "22 Stycznia" posiada utrwalone konotacje z nazewnictwem komunistycznym - pisze wojewoda kujawsko-pomorski.

Wojewoda jednoznacznie stwierdził, że radni chcieli obejść obowiązujące prawo, a zmiana uzasadnienia do uchwały to nie to samo, co zmiana całej nazwy ulicy.

- W ocenie organu nadzoru, w przedstawionych okolicznościach sprawy uprawniony jest wniosek, iż skoro de facto pozostała ta sama nazwa ulicy, to zmiana nie została w ogóle dokonana, pomimo formalnego podjęcia uchwały w tej sprawie. Pozwala to na postawienie tezy, że intencją Rady było obejście obowiązującego porządku prawnego i niezastosowanie się do dyspozycji art. 6 ust. 1 ustawy - uzasadnia swoją decyzję wojewoda Mikołaj Bogdanowicz.

Dowody osobiste i dokumenty nadal ważne

W uzasadnieniu została także podjęta kwestia ekonomiczna. Według wojewody, jeżeli nazwa ulicy zostałaby zmieniona na podstawie ustawy, wtedy mieszkańcy posiadający ważne dokumenty z dotychczasową nawą ulic nie musieliby ich wymieniać.

- (...) argumenty ekonomiczne nie powinny stanowić podstawy do podejmowania takich pozornych działań. Należy bowiem zauważyć, że stosownie do dyspozycji art. 5 ustawy, pisma oraz postępowania sądowe i administracyjne w sprawach dotyczących ujawnienia w księgach wieczystych oraz uwzględnienia w rejestrach, ewidencjach i dokumentach urzędowych zmiany nazwy dokonanej na podstawie ustawy są wolne od opłat. Nadto zmiana nazwy dokonana na podstawie ustawy, nie ma wpływu na ważność dokumentów zawierających nazwę dotychczasową - czytamy w piśmie wojewody.

Co ciekawe, gdyby radni zmienili nazwę na na przykład ulicę Powstania 22 Stycznia lub 22 stycznia 1863, to wtedy mogłaby ona funkcjonować w takiej formie. Teraz Radzie Miejskiej w Mogilnie pozostaje wniesienie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. (PK)

Pełna treść rozstrzygnięcia nadzorczego wojewody