Gmina Strzelno - Społeczeństwo

NIK zarzuca burmistrzowi niegospodarność

Najwyższa Izba Kontroli zarzuca burmistrzowi Ewarystowi Matczakowi niegospodarność i złamanie prawa przy tworzeniu Zakładu Aktywności Zawodowej. Ze względu na charakter i skalę nieprawidłowości NIK zamierza zawiadomić prokuraturę oraz rzeczników: dyscypliny finansów publicznych i odpowiedzialności zawodowej. Burmistrz odpiera zarzuty i uważa, że kontrola miała charakter polityczny.

Utworzenie przez gminę Strzelno Zakładu Aktywności Zawodowej w dwóch budynkach – w Przyjezierzu i Strzelnie, kosztowało prawie 7,4 mln zł. Sfinansowano je ze środków PFRON i gminy. Kontrola NIK wykazała, że koszty inwestycji zostały zawyżone - o co najmniej 0,5 mln zł. W kwocie tej mieściły się prace, za które zapłacono, a które nie zostały wykonane, bądź takie, które wykonano w mniejszym zakresie. Kontrolerzy stwierdzili także przypadki montażu tańszych elementów wyposażenia lub w ilości mniejszej niż zakładano. Doprowadziły do tego nierzetelne odbiory robót i brak faktycznego nadzoru nad wykonawcą. Przyczyną wielu nieprawidłowości był także pośpiech, który wynikał z przyjęcia nierealnych terminów i potrzeby szybkiego zakończenia i rozliczenia inwestycji. To jednak, w ocenie NIK, nie usprawiedliwiało łamania prawa i marnotrawienia środków publicznych.

Inwestycja nie była prawidłowo przygotowana. Gmina w momencie jej rozpoczęcia (wrzesień 2014 r.) nie miała kompletnej i spójnej dokumentacji projektowej. W trakcie robót budowlanych dokumentację poprawiano i uzupełniano o nowe prace. O złym przygotowaniu świadczył m.in. fakt, że budynek ZAZ w Strzelnie po przebudowie nie spełniał norm bezpieczeństwa pożarowego, stwarzając tym samym zagrożenie dla zdrowia i życia osób tam przebywających. W trakcie kontroli NIK w lipcu 2016 r. gmina została zobowiązana do zamknięcia tego budynku i usunięcia zagrożeń. Strażacy wskazali wówczas m.in. na występowanie w pomieszczeniach strefy pożarowej materiałów łatwopalnych, brak zabezpieczenia dachu odpowiednim środkiem ogniochronnym, niewyczyszczone przewody dymowe, a także brak odpowiednich gaśnic oraz zaopatrzenia budynku w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru. Ponowne otwarcie budynku wymagało zgody Straży Pożarnej, co do dziś jeszcze nie nastąpiło.

Istotny zarzut dotyczył także wyznaczenia przez pracowników Urzędu Miejskiego w Strzelnie nierealnego terminu wykonania inwestycji. Na przebudowę i remont dwóch budynków przewidziano 12 dni. Wykonaniem zlecenia w tak krótkim terminie zainteresował się tylko jeden podmiot, który złożył ofertę. Ostatecznie prace budowlane trwały prawie rok (do końca października 2015 r.). W ocenie NIK doszło w tym przypadku do naruszenia zasad uczciwej konkurencji.

Zakończenie inwestycji wymagało dodatkowych robót budowlanych, które wyceniono na ponad 760 tysięcy zł. Gmina zleciła wykonanie tych prac bez przetargu, nie dokumentując nawet samego zlecenia. Pracownicy Urzędu tłumaczyli to koniecznością szybkiego wykonania prac. NIK nagannie oceniła też zlecenie do wykonania prac, które w znacznej części zostały już wykonane wcześniej. Dotyczyło to ocieplania ścian za 137 tysięcy zł. Pośpiech doprowadził także do tego, że niektóre roboty rozpoczęto jeszcze przed uzyskaniem pozwolenia na budowę, przez co Urząd sam dopuścił się tzw. "samowoli budowlanej".

Zakupy wyposażenia na potrzeby Zakładu Gmina zrealizowała na ogół prawidłowo. Jednak również w tym zakresie Urząd nie ustrzegł się błędów. Zakup 16 łóżek za ponad 10 tysięcy zł, które okazały się niepotrzebne i przez ponad 1,5 roku były przechowywane w magazynie Zakładu, Izba oceniła jako działanie niegospodarne.

Burmistrz odpiera zarzuty i czeka na sprawę w sądzie

- Jeżeli sprawa trafi do prokuratury, będziemy się bronić. Uważam, że kontrola była dosyć nierzetelna. Podczas kontroli zagubiono nam pewne dokumenty przetargowe - kontrolerzy zagubili. Będziemy się po prostu bronić. Zostały zrobione kosztorysy powykonawcze, których kontrolerzy NIK-u nie uwzględnili. Czekamy na rozprawę sądową, żeby wiedzieć, co się będzie działo dalej (...) Będziemy też żądać, żeby oddano dokumenty, które zostały zagubione. To były bardzo ważne dokumenty przetargowe. To była kontrola niewynikająca z systemu, tylko było to nasłanie kontroli. Inspektor nadzoru był wybrany, nadzorował tą budowę. Pewne niedoskonałości rzeczywiście były, bo był krótki termin realizacji, ale uważamy, że nie zrobiliśmy nic złego. Jak byśmy nic nie robili, to byśmy nie popełnili błędu - tłumaczy burmistrz Strzelna, Ewaryst Matczak.

Jednocześnie burmistrz zauważa, że gdyby wiedział że w taki sposób potoczy się ta sprawa, to nigdy nie budowałby takiego zakładu dla niepełnosprawnych. (PK, nik.gov.pl | fot. arch.)

Wystąpienie pokontrolne NIK - PDF